Στο «κόκκινο» η Ελλάδα για τα αστικά απόβλητα

Μια από τις χειρότερες επιδόσεις μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ καταγράφει η Ελλάδα όσον αφορά την επανάχρηση και την ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων και όλων των απορριμμάτων συσκευασίας, καθώς και τον στόχο υγειονομικής ταφής για το 2035.
Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, σχετικά με τον εντοπισμό των κρατών μελών που κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τον στόχο προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσης των αστικών αποβλήτων για το 2025, τον στόχο ανακύκλωσης των απορριμμάτων συσκευασίας για το 2025 και τον στόχο μείωσης της υγειονομικής ταφής των αποβλήτων για το 2035, η Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που βρίσκεται στο «κόκκινο».
Το χειρότερο είναι ότι η κατάσταση δεν πρόκειται να βελτιωθεί όταν, μεταξύ άλλων, ο σχεδιασμός για τη διαχείριση των αποβλήτων στην Αττική, που ζει ο μισός πληθυσμός της χώρας, δεν έχει ακόμα τεθεί σε τροχιά υλοποίησης.
Η Φυλή παραμένει ο μοναδικός υποδοχέας των απορριμμάτων του Λεκανοπεδίου με την οικεία Περιφέρεια εδώ και δύο δεκαετίες να μην καταλήγει στη χωροθέτηση των Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) που πλέον πρέπει να μετατραπούν σε Εργοστάσια Ανάκτησης και Ανακύκλωσης (Μ.Α.Α.) γιατί στο μεταξύ άλλαξαν οι σχετικές οδηγίες στην ΕΕ.
Οι διαγωνισμοί για δύο έργα ΣΔΙΤ αρχικού προϋπολογισμού 761,9 εκατ. ευρώ (ΜΕΑ Κεντρικού Πάρκου Κυκλικής Οικονομίας και ΜΕΑ Πειραιά) προκηρύχθηκαν εκ νέου τον Ιούνιο του 2021. Οι ενδιαφερόμενες εταιρείες ως κοινοπραξίες (Τέρνα Ενεργειακή – Τιτάν, Motor Oil – Άβαξ – Τhalis, Μυτιληναιος – Μεσόγειος, Hλέκτωρ – Άκτωρ Παραχωρήσεις και Intrakat – Watt – Geocycle Hellas) ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος αλλά έκτοτε δεν υπάρχει καμιά πρόοδος στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσης των διαδικασιών για την επιλογή των φορέων που θα κατασκευάσουν τις αναγκαίες μονάδες.

Οι στόχοι
Βάσει των στόχων που έχουν τεθεί οι χώρες μέλη της ΕΕ έως το 2025 χρειάζεται να επιτύχουν τουλάχιστον: την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση του 55% των αστικών αποβλήτων. Την ανακύκλωση του 65% του συνόλου των απορριμμάτων συσκευασίας, και τους στόχους ανακύκλωσης απορριμμάτων συσκευασίας για συγκεκριμένα υλικά: 75% για το χαρτί και το χαρτόνι, 70% για το γυαλί, 50% για το αλουμίνιο, 50% για το πλαστικό και 25% για το ξύλο. Επίσης μέχρι το 2035 τα απόβλητα που θα καταλήγουν σε υγειονομική ταφή θα πρέπει να είναι λιγότερο από το 10% του συνόλου.
Όπως καταγράφεται στην έκθεση της ΕΕ όσον αφορά τον στόχο της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και της ανακύκλωσης του 55% των αστικών αποβλήτων και της ανακύκλωσης του 65% του συνόλου των απορριμμάτων συσκευασίας που πρέπει να επιτευχθεί έως το 2025, 9 κράτη μέλη βρίσκονται σε πορεία επίτευξης και των δύο στόχων, 8 κράτη κινδυνεύουν να μην επιτύχουν μόνο τον στόχο για τα αστικά απόβλητα και 10, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, κινδυνεύουν να μην επιτύχουν και τους δύο στόχους.
Αναφορικά με τα απορρίμματα συσκευασίας το μέσο συνολικό ποσοστό ανακύκλωσης συσκευασιών στην ΕΕ αυξανόταν σταθερά από το 2005 έως το 2016 (67,6% το 2016), ενώ από το 2016 έως το 2020 σημείωσε ελαφρά μείωση (64% το 2020). Συνολικά, σύμφωνα με την αξιολόγηση που διενήργησε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος, διαπιστώθηκε ότι 10 κράτη μέλη κινδυνεύουν να μην επιτύχουν τον στόχο της ανακύκλωσης του 65% των απορριμμάτων συσκευασίας έως το 2025 και μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.
Η υγειονομική ταφή αποτελεί τη λιγότερο προτιμητέα επιλογή επεξεργασίας αποβλήτων. Συνολικά 13 κράτη μέλη εξακολουθούν να απέχουν πολύ από τον στόχο της υγειονομικής ταφής του 10% κατ’ ανώτατο όριο και μεταξύ αυτών είναι και πάλι η Ελλάδα.