Οι «εξαιρετικές» δυόμιση ώρες του Ερντογάν στον Λευκό Οίκο: Τι πήρε και τι έδωσε

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επεδίωξε όπως πολλοί άλλοι ηγέτες που συμμετείχαν στη συνέλευση του ΟΗΕ να επικοινωνήσει με τον Αμερικανό πρόεδρο και βρήκε τελικά την ευκαιρία να συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στο «μεγάλο παζάρι» του Λευκού Οίκου. Ο Τούρκος πρόεδρος έγινε δεκτός με τιμές και διθυραμβικά λόγια από τον Αμερικανό πρόεδρο, με τον δεύτερο να τονίζει πως «εμπόριο και πόλεμος ενώνουν Τουρκία και ΗΠΑ». «Θα κάνουμε ότι μας αναλογεί» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Τούρκος πρόεδρος αναφερόμενος στο θέμα της Σχολής της Χάλκης, τονίζοντας ότι θα συζητήσει το θέμα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. «Θα συζητήσω το θέμα όταν επιστρέψω με τον Βαρθολομαίο» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Ταγίπ Ερντογάν ενώπιον των δημοσιογράφων, λίγο πριν ξεκινήσει η κατ’ ίδιαν συνάντηση των δύο προέδρων. Η απάντηση του Ντόναλντ Τραμπ σε αυτή τη δήλωση του Τούρκου ομολόγου του ήταν: «Η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία ήταν εδώ (σ.σ. στον Λευκό Οίκο) και θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια».
Υποδεχόμενος τον Ταγίπ Ερντογάν στο Οβάλ Γραφείο, ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τον συνομιλητή του «σκληρό άνδρα», που «κάνει καλή δουλειά στη χώρα του», λέγοντας στη συνέχεια: «Έχουμε και οι δύο πολύ καλές σχέσεις. Τόσο το εμπόριο όσο και ο πόλεμος παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στις σχέσεις μας».
Τόνισε, ωστόσο, ότι θα ήθελε να δει την Τουρκία να σταματήσει τις αγορές ρωσικού πετρελαίου. Η Τουρκία, μαζί με την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, είναι οι κύριοι αγοραστές ρωσικού πετρελαίου. «Θα ήθελα να σταματήσει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία, όσο η Ρωσία συνεχίζει την έφοδο εναντίον της Ουκρανίας» είπε ο Τραμπ απευθυνόμενος στον Ερντογάν.
Ο Ντόναλντ Τραμπ παρατήρησε ακόμη ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι «πολύ σεβαστός» τόσο από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, όσο και από τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι και «θα μπορούσε να ασκήσει μεγάλη επιρροή αν το ήθελε. Προς το παρόν, διατηρεί μια πολύ ουδέτερη στάση». «Το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει είναι να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία» προσέθεσε.
Η επίσκεψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Λευκό Οίκο ήταν η πρώτη από το 2019, κατά την προηγούμενη προεδρική θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ δεν είχε λάβει πρόσκληση κατά την προεδρία του Τζο Μπάιντεν.

Η συνάντηση ξεπέρασε κάθε προσδοκία
Όπως σημειώνει η ανταποκρίτρια του ethnos.gr στην Κωνσταντινούπολη, Μαρία Ζαχαράκη, η συνάντηση Ερντογάν – Τραμπ στον Λευκό Οίκο ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Το πολύ θετικό κλίμα, που κυριάρχησε, όχι μόνο αιφνιδίασε τον Τούρκο πρόεδρο, που εμφανίστηκε αρχικά αμήχανος, αλλά του επέτρεψε να επιστρέψει στην Άγκυρα με σημαντικές διπλωματικές και στρατηγικές επιτυχίες στις βαλίτσες του.
Η υπόσχεση επίλυσης των ζητημάτων F-35, η πιθανή άρση των κυρώσεων CAATSA, καθώς και οι συμφωνίες στον τομέα της πυρηνικής συνεργασίας και της αγοράς μίας τεράστιας ποσότητας αεροσκαφών Boeing, συνθέτουν ένα νέο σκηνικό στις σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ και κατ’ επέκταση Τουρκίας-Δύσης. Στην ατζέντα δέσποσαν τα εξοπλιστικά, ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας και η Γάζα, ενώ το πλαίσιο προσέδωσε ο Ερντογάν δηλώνοντας: «Βιώνουμε μια διαφορετική περίοδο στις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, τόσο κατά την πρώτη όσο και κατά τη δεύτερη θητεία του κ. Τραμπ. Πιστεύω ότι θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε διεξοδικά τα F-35, τα F-16 και τη σχέση όσον αφορά την Halkbank σήμερα. Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι μας αναλογεί σχετικά με τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης».

Τα F-35
Ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε με επαίνους για τον Τούρκο πρόεδρο. «Ο πρόεδρος Ερντογάν χαίρει μεγάλου σεβασμού σε όλη την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Έχει τεράστια επιρροή στην περιοχή. Τον σέβομαι κι εγώ πάρα πολύ. Είναι τιμή μας να τον φιλοξενούμε στον Λευκό Οίκο», είπε, αν και τον χαρακτήρισε «σκληρό και πεισματάρη», που «κάνει – ωστόσο- σπουδαία πράγματα για τη χώρα του». Εξήρε τη στάση του στο ζήτημα του πάστορα Μπράνσον το 2018 κι έπειτα μπήκε αμέσως στο ζουμί της συνάντησης, μιλώντας ανοιχτά για τα εξοπλιστικά αιτήματα της Τουρκίας.
«Η Τουρκία θέλει να αγοράσει F-16, F-35 και άλλα. Θα το συζητήσουμε μαζί τους», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Παράλληλα, υπογράμμισε ότι οι προηγούμενες αμερικανικές κυβερνήσεις δεν πούλησαν τα F-35 και ότι «θα το συζητήσουμε κι αυτό. Ξέρω ότι θέλει τα F-35 και το λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη. Έχουν κάποιες συγκεκριμένες ανάγκες, έχουμε και εμείς κάποιες άλλες. Θα καταλήξουμε σε ένα αποτέλεσμα, στο τέλος της ημέρας θα μάθετε τα πάντα».
«Μπορούμε εύκολα να κάνουμε συμφωνία για τα F-35, αλλά ο Ερντογάν θα πρέπει να κάνει κάτι για μας πρώτα», είπε ο Τραμπ αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο χωρίς να ξεκαθαρίζει, πάντως, τι θέλουν οι ΗΠΑ από την Τουρκία.
Μετά το πέρας της συνάντησης, η τουρκική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι υπογράφηκαν δύο συμφωνίες μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ.
«Έχουμε ξεκινήσει μια νέα διαδικασία που θα εμβαθύνει τη βαθιά και πολυδιάστατη συνεργασία μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας», δήλωσε ο Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ μετά την υπογραφή του Μνημονίου Στρατηγικής Συνεργασίας για την Πολιτική Πυρηνική Ενέργεια με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο.
Παράλληλα, όπως αποκάλυψε ο Αμερικανός πρέσβης στην Άγκυρα Τομ Μπάρακ, υπεγράφη και η πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων συμφωνία με τις ΗΠΑ για την αγορά 200 και πλέον αεροσκαφών Boeing.