«Βιώσιμο Κέντρο Εκμεταλλεύσεων του Πρωτογενή Τομέα» στον πρώην Σταθμό Γεωργικής Έρευνας Παλαμά Παρουσιάστηκε το πρότζεκτ από το Δήμαρχο Γ. Σακελλαρίου στο Δημοτικό Συμβούλιο

Παρουσιάστηκε επίσημα στο Δημοτικό Συμβούλιο Δ. Παλαμά το φιλόδοξο πρότζεκτ μετατροπής του παλιού σταθμού Γεωργικής Έρευνας Παλαμά σε πρότυπη δομή του αγροτικού τομέα με καθοριστική συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών.
Όπως μας επισήμανε ο Δήμαρχος κ. Γιώργος Σακελλαρίου, η Δημοτική αρχή προχωράει άμεσα στην υλοποίηση του καινοτόμου εγχειρήματος το οποίο γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από Δήμο.
Στόχος του έργου εκτιμώμενου ύψους 40 εκατ. ευρώ περίπου, είναι η δημιουργία θετικών επιπτώσεων στο αναπτυξιακό (κοινωνικό, οικονομικό και περιβαλλοντικό) πρότυπο του τόπου, μέσω της καθετοποιημένης παραγωγής τροφίμων που βασίζεται σε σύγχρονες μονάδες του πρωτογενούς τομέα.
Εξάλλου, όπως τονίστηκε κατά την παρουσίαση από εκπροσώπους των επενδυτών, διαφορετικά προγράμματα, πολιτικές και στρατηγικές από τον ΟΗΕ και την ΕΕ, όπως οι «Στόχοι της Χιλιετίας», το «Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία» ή «η Στρατηγική From Fork to Table» έχουν από κοινού επιδιώξει να εξασφαλίσουν ότι θα παράγονται περισσότερα τρόφιμα, ασφαλέστερα, καλύτερης ποιότητας, πιο εύκολα διαθέσιμα, στο χαμηλότερο κόστος για τον καταναλωτή, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, και μειώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα και το αποτύπωμα νερού».

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ
Πρόκειται για τη δημιουργία «Βιώσιμου Κέντρου Εκμεταλλεύσεων του Πρωτογενή Τομέα με τη χρήση Κυκλικής Οικονομίας».
Το έργο αφορά μια καθετοποιημένη εφαρμογή, σε ένα συγκεκριμένο χώρο, ενός αριθμού κτηνοτροφικών, γεωργικών και παράπλευρων εκμεταλλεύσεων που ενσωματώνει τις αρχές και βέλτιστες πρακτικές της Βιώσιμης Ανάπτυξης και της Κυκλικής Οικονομίας με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, μηδενικό υπόλειμμα, μηδενικούς ρύπους και θετικό Περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Με την εφαρμογή του Βιώσιμου Κέντρου Εκμεταλλεύσεων του Πρωτογενή Τομέα με τη χρήση Κυκλικής Οικονομίας, το Κέντρο μπορεί να υποστηρίξει σημαντικά την τοπική κοινότητα.
Ειδικότερα, σε ένα σχετικά μικρό χώρο 313 στρεμμάτων όπως είναι ο πρώην Σταθμός Γεωργικής Έρευνας Παλαμά, υλοποιούνται :
• Κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις (εκτροφή βοοειδών για γαλακτοπαραγωγή και κρεατοπαραγωγή, εκτροφή αιγών για γαλακτοπαραγωγή και κρεατοπαραγωγή).
• Διαχείριση γάλακτος και Τυροκομεία
• Γεωργικές εγκαταστάσεις (θερμοκήπια υδροπονίας τριών τύπων για παραγωγή τομάτας/πιπεριάς, πρασίνων, και φράουλας).
• Μονάδα Παραγωγής Βιολογικής Ζωοτροφής (χορτονομή) με υδροπονία
• Μονάδα επεξεργασίας κτηνοτροφικών αποβλήτων για την παραγωγή οργανικού λιπάσματος
• Συστήματα διαχείρισης με πλήρη ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση πόρων (αξιοποίηση βιοαποβλήτων και γεωργικών απορριμμάτων για την παραγωγή οργανικών λιπασμάτων, καθαρισμός και επαναχρησιμοποίηση νερού, κ.λπ).
• Κέντρο Αγροτουρισμού και Οικοτεχνίας
• Όλες οι υποστηρικτικές Υπηρεσίες και δομές (παραγωγή και διαχείριση σιτηρεσίων, τυποποίηση προϊόντων, αποθήκες κ.λπ).
Όλα τα παραπάνω θα γίνουν με:
• Κεντρική υποστήριξη και διαχείριση από ομάδα ειδικών αποκλειστικής απασχόλησης (γεωπόνος, διατροφολόγος, χημικός, γενετιστής κ.λπ).
• Χρήση κεντρικού διαχειριστικού συστήματος ευφυούς γεωργίας (έλεγχος σιτηρεσίων, αυτοματισμών, αυτόματων μηχανών, έλεγχος συνθηκών, πλήρες πληροφοριακό σύστημα λειτουργίας κ’λπ)
• Καινοτομία και εκπαίδευση
• Πλήρη ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση υδάτινων πόρων
• Μηδενικό υπόλειμμα
• Ενεργειακά αυτόνομη εγκατάσταση με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ο σχεδιασμός βασίζεται σε πρότυπα και αρχές:
• Κυκλικής Οικονομίας
• Βιολογικής παραγωγής
• Διαχείρισης αποβλήτων
• Ελάχιστο επίπεδο εκπομπών
• Σχεδόν μηδενικό υπόλειμμα
• Ανακύκλωσης & επαναχρησιμοποίησης νερού
• Χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (φωτοβολταικά, γεωθερμία κ.λπ)
• Διαχείρισης Ενέργειας
• Γεωργίας Ακριβείας
• (Zero Waste [close to zero landfilling)
• Modular Design
• Συμμόρφωση με προγράμματα της ΕΕ όπως «From Farm to Fork», ή «Circular Economy Strategy», ή «the UN Sustainability Millennium Goals».
Η υλοποίηση εξασφαλίζει το υψηλότερο δυνατό επίπεδο λειτουργίας, περιβαλλοντικά φιλική λειτουργία με μηδενικούς ρύπους, σημαντικές οικονομίες κλίμακας, μηδενικό κόστος μεταφοράς και μια βέλτιστη λειτουργικά και υγειονομικά λειτουργία που μπορεί να αποτελέσει best practice για την αναβάθμιση των προτύπων παραγωγής της χώρας μας, μέσα από:
• Πλήρη καθετοποιημένη παραγωγή σε μικρό αριθμό στρεμμάτων
• Πλήρη ενσωμάτωση αρχών και πρακτικών Κυκλικής Οικονομίας
• Βιολογική παραγωγή
• Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας [ιδανικό για τοπική ανάπτυξη]
• Μηδενισμό κόστους μεταφοράς
• Πολύ υψηλό επίπεδο υποδομών και εξοπλισμού
• Ελαχιστοποίηση ασθενειών
• Δραματική μείωση κόστους ζωοτροφών
• Πολλαπλά εμπορικά μοντέλα & πηγές εσόδων
• Ελάχιστο επίπεδο εκπομπών
• Μηδενικό υπόλειμμα
• Έως και 50% λιγότερο ανθρώπινο δυναμικό [έναντι συμβατικών μεθόδων]
• Ανακύκλωση & επαναχρησιμοποίηση νερού
• Ενεργειακά αυτόνομη λειτουργία
• Χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
• Ολοκληρωμένος έλεγχος παραγωγής σε όλα τα στάδια & για όλες τις μονάδες
• Μικρότερο αρχικό κόστος εγκατάστασης
• Σύντομη αποπληρωμή επένδυσης
• Παραγωγή όλο το έτος
• Θερμοκήπια σχεδιασμένα και εξοπλισμένα για να επιτρέπουν την παραγωγή μεγάλης γκάμας καλλιέργειες τροφίμων όλο το χρόνο.
ΤΟ ΒΙΩΣΙΜΟ ΚΕΝΤΡΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΤΟΜΕΑ
Το Βιώσιμο Κέντρο Πρωτογενούς Τομέα αποτελείται από την εξής ενδεικτική δομή και παραγωγικές δυνατότητες:

• Μονάδα εκτροφής αγελάδων με ρομποτική διαχείριση (σταβλισμένη εκτροφή). Δυναμικότητα Μονάδας σε Ζωικό Κεφάλαιο 300 – 800 (1ο – 4ο έτος)
• Μονάδα Εκτροφής Αιγών (σταβλισμένη εκτροφή)
  Δυναμικότητα Μονάδας σε Ζωικό Κεφάλαιο 700 – 3500 (1ο – 4ο έτος).
• Μονάδα παραγωγής χορτονομής (φύτρο). Τρόπος Παραγωγής Υδροπονική παραγωγή χορτονομής με συνδυασμό φυτών. Το 15% χρησιμοποιείται για τις ανάγκες των μονάδων.
  Δυναμικότητα Μονάδας 1.400 – 3.500 τόνοι (1ο – 4ο έτος).
• Μονάδα παρασκευής σιτηρεσίων.
• Θερμοκήπια υδροπονίας επτά – δέκα καλλιεργειών. Συνολική Έκταση 50.000 τμ. Καλλιεργούμενα Είδη: Τομάτες, Πιπεριές, Πράσινα, Φράουλα.
  Κτίρια/ Υποδομές: Τρεις ομάδες θερμοκηπίων, Μονάδα καθαρισμού, εμπλουτισμού και ανακύκλωσης νερού, Αποθήκες, μονάδα συμπαραγωγής (από φυσικό αέριο, θερμότητα, ηλεκτρισμός και CO2). Δυναμικότητα Ετήσιας Παραγωγής 770 – 865 τόνοι τομάτας, πιπεριάς 2.400 – 2.700 τόνοι πράσινα, 215 – 220 τόνοι φράουλας.
• Τυροκομείο από το 1ο – 4ο έτος:
  Φέτα (τόνοι ανά έτος) 150 – 300
  Κεφαλογραβιέρα (τόνοι ανά έτος) 50 – 65
  Κατσικίσιο τυρί (τόνοι ανά έτος) 50 – 65
  Μυζήθρα (τόνοι ανά έτος) 25 – 35
  Ανθότυρο (τόνοι ανά έτος) 25 – 35
  Γιαούρτι 240 γρμ Αγελαδινό (Τεμάχια) 350 – 500
  Γιαούρτι 240 γρμ Κατσικίσιο (Τεμάχια) 350 – 500
• Οργανικό Λίπασμα (στερεό και υγρό) από 1ο – 4ο ετος:
  Δυναμικότητα Μονάδας Υγρό Λίπασμα (τόνοι ανά έτος) 8.500 – 24.500
  Στερεό Λίπασμα (τόνοι ανά έτος) 795 – 5.300
  Τεχνολογία : Εμπλουτισμός υγρού λιπάσματος με την τεχνολογία πλάσματος της Ν2
  H N2-Applied έχει αναπτύξει μία τεχνολογία που επιτρέπει την τοπική παραγωγή αζωτούχου λιπάσματος χρησιμοποιώντας μόνο αέρα, ηλεκτρική ενέργεια, και ένα υδαρές (υγρό) οργανικό υπόστρωμα (ζωική κοπριά ή χωνευμένο βιοαέριο). Μέσω αυτής της τεχνολογίας το οργανικό υπόστρωμα εμπλουτίζεται με άζωτο προερχόμενο από τον αέρα, δημιουργώντας ένα εμπλουτισμένο με άζωτο οργανικό υπόστρωμα (Αζωτούχο Οργανικό Λίπασμα, ΑΟΛ). Η διαδικασία εμπλουτισμού καθιστά επίσης το υπόστρωμα ελαφρώς όξινο, γεγονός που διακόπτει το σχηματισμό και την έκλυση (εκπομπή) αμμωνίας (NH3). Έτσι το ΑΟΛ δύναται να χρησιμοποιηθεί ως μία περιβαλλοντικά φιλική και οικονομική λύση για την αειφόρο (βιώσιμη) γεωργία.
  Ανανεώσιμες πηγές για παραγωγή ενέργειας και χρήση: Στην εγκατάσταση θα γίνει χρήση συστημάτων ΣΥΘΗΑ, φωτοβολταικών και ηλιοθερμικών με στόχο την πλήρη ενεργειακή αυτονομία των μονάδων. Όλα τα οχήματα θα είναι ηλεκτρικά [για όποια είναι δυνατόν] και θα υπάρχει πλήρης υποδομή σχετικής υποστήριξης στην εγκατάσταση.
  Κεντρικό Διαχειριστικό Σύστημα Έξυπνης Γεωργίας και Κτηνοτροφίας: Το Κεντρικό Διαχειριστικό Σύστημα Έξυπνης Γεωργίας και Κτηνοτροφίας (ΚΔΣΕΓΚ) είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης που ενσωματώνει σε μια ενιαία πλατφόρμα τη διαχείριση, την παρακολούθηση όλων των πτυχών των κρίσιμων και μη, λειτουργικών στοιχείων του Βιώσιμου Συμπλέγματος των Εκμεταλλεύσεων [ όπως κτηνοτροφικές μονάδες, μονάδες διαχείρισης ζωοτροφών, θερμοκήπια, διαχείριση γάλακτος, τυροκομείο, διαχείριση νερών και αποβλήτων κ.λπ] ενώ παρακολουθεί, διαχειρίζεται και πιστοποιεί το Περιβαλλοντικό Αποτύπωμα της εγκατάστασης.
  ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ
  • Κεντρική Διοίκηση & Γραφείο Προγραμματισμού
  • Γεωπόνοι, Διατροφολόγοι, Γιατροί, άλλες ειδικότητες
  • Διαχείριση Μονάδων παραγωγής σιτηρεσίων
  • Κεντρικό σύστημα ενεργειακής και λειτουργικής διαχείρισης Control Center
  • Μονάδα κατάρτισης [κεντρική συνεδριακή αίθουσα και αίθουσες σεμιναρίων]
  • Εμπορικό Τμήμα
  • Γραφείο συντήρησης και υποστήριξης
  • Λογιστήριο
  • Κέντρο διακίνησης και χώροι αποθήκευσης
  ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
  Οι εγκαταστάσεις θα λάβουν όλες τι απαραίτητες πιστοποιήσεις για λειτουργία στο υψηλότερο δυνατό ποιοτικό επίπεδο.
  • ISO9001:2015
  • ISO14001:2015
  • ISO45001:2018
  • ISO50001:2018
  ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
  Στην εγκατάσταση θα δημιουργηθούν
  • 200-250 νέες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευαστική περίοδο
  • 150-200 νέες θέσεις εργασίας κατά την περίοδο λειτουργίας
  Η επιλογή των εργολαβικών εταιρειών και η πλήρωση των οργανικών θέσεων θα γίνει με απόλυτη προτεραιότητα την τοπική κοινότητα και τα τοπικά κριτήρια.
  ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Κ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ
  Στην εγκατάσταση θα λειτουργεί εκπαιδευτικό κέντρο και κέντρο καινοτομίας. Με τον τρόπο αυτό η τοπική κοινότητα θα μπορεί να εκπαιδεύεται σε θέματα του πρωτογενή τομέα, περιβαλλοντικά, νέας τεχνολογίας, σύγχρονων πρακτικών ευφυούς γεωργίας και κτηνοτροφίας κ.λπ.
  ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΜΗΔΕΝΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ
  Στην εγκατάσταση θα γίνεται πλήρης ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση νερού και όλα τα οργανικά, κτηνοτροφικά και αγροτικά απόβλητα θα μετατρέπονται σε οργανικό λίπασμα κατάλληλο και για βιολογική γεωργία. Η εγκατάσταση έχει μηδενικά απόβλητα και δεν μολύνει το περιβάλλον.
  Η εγκατάσταση επιπλέον έχει σημαντικά χαμηλές εκπομπές ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη βελτίωση του περιβάλλοντος.
  Στην εγκατάσταση θα υπάρχουν κτίρια συνολικού εμβαδού 80.000 τμ. εκτός των θερμοκηπίων.
  Δίπλα στην εγκατάσταση θα υπάρχουν μικρά κτίρια που θα φιλοξενούν μονάδες οικοτεχνίας [με βάση είτε τα παραγόμενα προϊόντα ή άλλα τοπικά προϊόντα] και θα αναπτυχθεί δραστηριότητα αγροτουρισμού.
  Το προϋπολογιστικό κόστος για την υλοποίηση της εγκατάστασης σε σύνολο 210-230 στρεμμάτων είναι περίπου 36.000.000€. Η ακριβής κοστολόγηση θα προσδιοριστεί κατά την εκπόνηση του masterplan που θα γίνει σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο.
  ΚΟΙΤΙΔΑ ΝΕΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ
  Η χρήση των επί μέρους υποδομών και των σχετικών εκμεταλλεύσεων είναι δυνατόν να παρασχεθεί με μεσοχρόνια ή μακροχρόνια σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης σε νέους ή παλαιούς αγρότες που μπορούν να κάνουν χρήση των υψηλού επιπέδου υποδομών, των οικονομιών κλίμακας, των ενεργειακών και περιβαλλοντικών πλεονεκτημάτων, της ολοκληρωμένης διαχείρισης και της ομάδας λειτουργίας του Κέντρου.
  Ο συνολικός χρόνος υλοποίησης από την έναρξη των μελετών εφαρμογής και αδειοδότησης μέχρι και την έναρξη λειτουργίας είναι μόνο 15 μήνες.
  Υπάρχει ήδη εκδήλωση ενδιαφέροντος από ομάδες επενδυτών και διεθνή funds για συγχρηματοδότηση του έργου και συμμετοχή στη λειτουργία και την εμπορική εκμετάλλευση. Οι εταιρείες παρέχουν επίσης συμβόλαιο πλήρους απορρόφησης της παραγωγής και συμβόλαια συμβολαιακής γεωργίας σε γειτνιάζοντες παραγωγούς ζωοτροφών και γεωργικών προϊόντων. Είναι επίσης προτεραιότητα η υποστήριξη της τοπικής κοινότητας με προτίμηση στην απασχόληση, τη μερισματική απόδοση στην κοινότητα [από την απόδοση της μονάδας και ειδικό πρόγραμμα χαμηλών τιμών στα είδη παραγωγής για την τοπική κοινότητα.
  ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
  Ανάλογα με την γεωγραφία της περιοχής, τις ειδικές συνθήκες, την τοπική παραγωγή του πρωτογενή τομέα, τις ενεργειακές ανάγκες, είναι δυνατόν να προστεθούν λειτουργικά τμήματα όπως:
  • Μονάδα Βιοαερίου για παραγωγή βιομεθανίου και υδρογόνου ή/και ηλεκτρισμού
  • Μονάδα διαχείρισης των τοπικών κτηνοτροφικών και γεωργικών αποβλήτων για την παραγωγή οργανικού λιπάσματος
  • Μονάδα λίπανσης αγροτεμαχίων με χρήση των παραγόμενων οργανικών λιπασμάτων
  • Μονάδα παραγωγής biochar για χρήση σε βιολογικά οργανικά λιπάσματα κι τις κατασκευές
  • Μονάδα αξιοποίησης [παραγωγή και αποθήκευση] θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας από τις παραπάνω δραστηριότητες
  • Μονάδα συγκέντρωσης, διαχείρισης και logistics βιομάζας.
  • Μονάδα τυποποίησης τοπικών προϊόντων (από την παραπάνω αλλά και άλλους παραγωγούς της περιοχής).
  Να σημειωθεί ότι αυτό το διάστημα βρίσκεται σε εξέλιξη παρόμοιο εγχείρημα από ιδιώτες επενδυτές στην Εύβοια.
  Φ.Κ.