Κ. Μητσοτάκης: Πάνω από 3,3 δισ. το κόστος της αποκατάστασης από τις πλημμύρες– Διπλασιάζονται τα κονδύλια κρατικής αρωγής

Τα κυβερνητικά μέτρα για την ανασυγκρότηση των περιοχών της Θεσσαλίας και του Έβρου, αλλά και για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, παρουσίασε στη Βουλή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

«Πληρώσαμε βαρύ τίμημα» από τις θεομηνίες
Το μείζον ζήτημα των φυσικών καταστροφών είναι μια απειλή που πολιορκεί τον πλανήτη και τη χώρα, τόνισε ο πρωθυπουργός, ανοίγοντας την ομιλία του. Όπως είπε, πρόκειται για μία πραγματικότητα που δεν προσφέρεται για κομματικές αντιπαραθέσεις, αλλά απαιτεί συναινέσεις και κοινές δράσεις.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε πως το πρόβλημα δεν αφορά μόνο την πατρίδα μας, θυμίζοντας ότι και στον Καναδά κάηκαν εκτάσεις μεγαλύτερες της έκτασης της Κροατίας, ενώ στην Ευρώπη υπήρξαν διαδοχικά κύματα βροχών που προκάλεσαν ζημιές.
Αναφερόμενος στις καταστροφικές πυρκαγιές στον Έβρο και στις πλημμύρες στη Θεσσαλία είπε πως «πληρώσαμε βαρύ τίμημα σε αυτή την αναμέτρηση με τις νέες συνθήκες».
Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε πως η άμυνα στην κλιματική κρίση είναι μία υπόθεση παγκόσμια και όχι μόνο ελληνική και πως οι νέες συνθήκες ξεπερνούν τις αντοχές των υποδομών και χρέος της πολιτικής είναι όχι απλά να παρακολουθεί μοιρολατρικά το φαινόμενο, αλλά να επεξεργαστεί νέα μέτρα αντίδρασης.
Κάνοντας αυτοκριτική στη διαχείριση που έγινε ανέφερε πως είναι «ο τελευταίος που θα δηλώσει ικανοποιημένος από τη διαχείριση των πρόσφατων θεομηνιών από το κράτος μας». Ωστόσο – όπως είπε – «θα υπερασπιστώ την προτεραιότητα στην ανθρώπινη ζωή και το έργο χιλιάδων κρατικών λειτουργών που έδρασαν στην πρώτη γραμμή». Χάρη στις προειδοποιήσεις του 112 σώθηκαν πολλές ζωές, ανέφερε θυμίζοντας πως στη Χαβάη π.χ. δεν υπήρχε 112 και μόλις πριν από λίγες εβδομάδες το εφήρμοσε η πολιτεία της Καλιφόρνια. Στη Θεσσαλία η αλληλεγγύη των κατοίκων, μαζί με την τεχνολογία απέτρεψαν ένα πολύ μεγαλύτερο δράμα, συνέχισε.
Εστιάζοντας στη διαχείριση των θεομηνιών στη Θεσσαλία τόνισε πως «εκατοντάδες πολίτες απεγκλωβίστηκαν και μεταφέρθηκαν σε ασφαλείς χώρους, είχαν ιατρική βοήθεια και έγιναν ενέργειες για την στέγαση όσων οι οικίες κρίθηκαν ακατάλληλες». Παράλληλα, καθόλου αμελητέα – όπως είπε – ήταν τα μέτρα για την αποτροπή μίας μεγάλης υγειονομικής κρίσης.
«Έχουμε ήδη εκταμιεύσει 120 εκατ. ευρώ που βρίσκονται στους λογαριασμούς 33.000 νοικοκυριών»
Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία της κρατικής αρωγής και της άμεσης ανακούφισης όσων επλήγησαν ο πρωθυπουργός είπε πως ο μηχανισμός αυτός είναι μία κατάκτηση και μία σημαντική πρόοδος σε σχέση με το παρελθόν.
«Έχουμε ήδη εκταμιεύσει 120 εκατ. ευρώ που βρίσκονται στους λογαριασμούς 33.000 νοικοκυριών σε χρόνο-ρεκόρ για τα δεδομένα της ελληνικής πολιτείας» είπε, προσθέτοντας πως «οι καταβολές συνεχίζονται». «Όμως πρέπει να διεξάγουμε συνέχεια νέες διασταυρώσεις και νέες αυτοψίες. Έχουν κατατεθεί γύρω στις 65.000 αιτήσεις και σε πολλές περιπτώσεις εντοπίστηκαν λανθασμένα στοιχεία» ανέφερε.

Τις επόμενες μέρες ξεκινά το επίδομα ενοικίου και συγκατοίκησης
Σημείωσε επιπλέον πως έχουν γίνει μέχρι σήμερα πάνω από 36.000 απογραφικές αυτοψίες και έλεγχοι σε 339 κοινότητες και περιοχές που επλήγησαν. Τις επόμενες μέρες, πρόσθεσε, ξεκινά το επίδομα ενοικίου και συγκατοίκησης με διάρκεια εως και 2 έτη.
Για τις επιχειρήσεις, γνωστοποίησε πως πριν από τις γιορτές θα γίνει η προκαταβολή του 35% της ζημιάς από το 70% που θα καλυφθεί, διευκολύνοντας την αποκατάσταση και την επαναλειτουργία τους.

Ανακατασκευή 25 σχολείων – Αποκατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου
Για τα σχολικά συγκροτήματα που υπέστησαν ζημιές είπε πως σε συνεργασία με την Ένωση Εφοπλιστών θα ανακατασκευαστούν 25 σχολεία ώστε αυτά που έπαθαν ζημιές να γίνουν καλύτερα από ό,τι ήταν.
Ταυτόχρονα, έχουν ήδη ξεκινήσει αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα, ανέφερε ο πρωθυπουργός, κάνοντας ειδική αναφορά στην περιοχή της Δαδιάς.
Για τις ζημιές στο σιδηροδρομικό δίκτυο, είπε πως «μπορούμε μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου να αποκαταστήσουμε με μονή γραμμή την εμπορική σύνδεση της Λάρισας με το Λιανοκλάδι» ενώ αντίστοιχη παρέμβαση σχεδιάζεται και για το τμήμα από τη Λάρισα στον Βόλο.

Ξεπερνά τα 3,3 δισ. το κόστος της αποκατάστασης των ζημιών
Ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε πως η αποκατάσταση των ζημιών συνολικά θα ξεπεράσει σε κόστος τα 3,3 δισ. ευρώ. «Το μεγαλύτερο μέρος της θα είναι ευρωπαϊκοί πόροι αλλά θα χρειαστεί να συνδράμει και ο κρατικός προϋπολογισμός. Θα συμπληρωθεί η ευρωπαϊκή ενίσχυση από το πλεόνασμα της ανάπτυξης και των υψηλότερων εσόδων που φέρνει η πολιτική που ακολουθούμε» είπε.
Δήλωσε πως «ο δρόμος που έχουμε μπροστά μας είναι μακρύς και δύσκολος» και αναγνώρισε πως «υπάρχει οργή και απογοήτευση για το αν θα μπορέσουμε να τα καταφέρουμε». Ωστόσο διαβεβαίωσε τους πληγέντες πως «θα είμαστε δίπλα τους».

Οι προτεραιότητες
Απέναντι σε όλα αυτά η κυβέρνηση προτάσσει τρεις κεντρικές προτεραιότητες, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό:
Την πιο άμεση κινητοποίηση για τη διάσωση ζωών στις μεγάλες θεομηνίες
Τη μεγαλύτερη εξασφάλιση πόρων για την αποκατάσταση απωλειών
Ένα συνολικό σχέδιο άμυνας στην κλιματική επίθεση.
Όπως γνωστοποίησε, η κυβέρνηση θα συστήσει φορέα διαχείρισης υδάτων Θεσσαλίας, ο οποίος θα παρουσιαστεί στο επόμενο υπουργικό συμβούλιο και θα νομοθετηθεί άμεσα.
Τον Φεβρουάριο θα υποβληθεί η ολοκληρωμένη πρόταση της ολλανδικής εταιρείας, ένα master plan με παρεμβάσεις για την αποκατάσταση και για την αντιπλυμμηρική θωράκιση, ένα σχέδιο δηλ. που θα εισηγείται λύσεις για μία βιώσιμη άρδευση για την αγροτική και ζωική παραγωγή.

Διπλασιάζονται τα κονδύλια της κρατικής αρωγής
Επίσης, στο πλαίσιο του κρατικού προϋπολογισμού, διπλασιάζονται τα κονδύλια της κρατικής αρωγής από τα 300 στα 600 εκατ.
Ωστόσο, όπως υπογράμμισε, οι πόροι του κράτους δεν είναι ανεξάντλητοι και «στο εξής όλοι πρέπει να συμμετέχουν στην άμυνα απέναντι στις επιθέσεις της φύσης». Για τον λόγο αυτό, από το 2024 οι επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών άνω των 2 εκατ. ευρώ θα πρέπει να ασφαλίζονται υποχρεωτικά για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα.
«Παροτρύνουμε τους πολίτες να κάνουν το ίδιο, δίνοντας έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ για τα σπίτια. Δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια στο γεγονός ότι ζούμε σε μία σεισμογενή χώρα και ευάλωτη σε φωτιές και πλημμύρες. Το ίδιο ισχύει και για τους αγρότες μας, δεν μασάω τα λόγια μου. Έχουν λάβει σημαντικότατα ποσά σε αποζημιώσεις. Μόνο την προηγούμενη τετραετία πριν τον Daniel καταβάλαμε 1 δισ. ευρώ. Θα χρειαστούμε ένα νέο κανονισμό ασφάλισης του ΕΛΓΑ», τόνισε.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε και σε πιθανές μετεγκαταστάσεις οικισμών με τη σύμφωνη γνώμη των κατοίκων. «Όλοι οι ειδικοί συμφωνούν σήμερα ότι απέναντι στα πρωτοφανή φαινόμενα καμία υποδομή δεν θα μπορούσε να αποτρέψει πλήρως την καταστροφή. Πρώτος εντόπισα λάθη. Ενσωματώσαμε την εμπειρία σε σημαντικές πρωτοβουλίες τις οποίες έχει εισηγηθεί το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Θα αξιοποιήσουμε τις πιο σύγχρονες τεχνολογίες, αισθητήρες, κάμερες. Επενδύουμε στο διαρκή εξοπλισμό του Πυροσβεστικού Σώματος. Περισσότερα μέσα για την εκπαίδευση σε αυτό το νέο περιβάλλον. Να κάνω ξεχωριστή αναφορά στο ρόλο της αυτοδιοίκησης. Τα πρωτόκολλα της εμπλοκής των ενόπλων δυνάμεων θα γίνουν πιο αυτοματοποιημένα. Θα κάνω αναφορά και στις υποχρεώσεις συμμετοχής των πολιτών, θα παρακολουθούμε τους καθαρισμούς οικοπέδων», ανέφερε.